Forkliftler pek çok sektörde kullanılan iş makinalarıdır. 0.5 ton ila 40 ton arasında ağırlık taşıyabilecek olan bu makinaların kaldırma yükseklikleri 3-4 metreye çıkabilmektedir. Bazı özel sistemlerle de 9 metreye kadar yükleri çıkarabilmektedirler. Ağırlıkları 3 tona kadar ulaşabilen bu makinalarla alakalı en temel husus, forklift güvenlik kuralları olmaktadır. Verimli bir kullanım için öncelikle güvenlik kurallarına uyulmalıdır.
Forklift Güvenlik Kuralları Nelerdir?
Forkliftler birer iş makinalarıdır ve kullanılırken uyulması gereken iş güvenliği kuralları vardır. Başlıca güvenlik kurallarını söyle sıralayabiliriz:
1.Forklift güvenlik kuralları başında kullanıcı gelir. Makinanın mutlaka eğitimli, sertifikalı ve yetkili kişi tarafından kullanılması gerekir.
2.Forklift kullanırken operatörün mutlaka koruyucu gözlük, baret, iş elbisesi ve güvenlik ayakkabısı kullanması gerekir.
3.İşe başlamadan önce forkliftin gerekli kontrolleri yapılmalı, eksiği varsa giderilmelidir.
4.Forklift kullanımı yasak olan yerlerde kullanılmamalıdır. Bütün güvenlik kurallarına ve uyarılara uyulmalıdır. Giriş çıkışlara, köşelere, canlılara yaklaşıldığı esnada yavaşlanmalı, korna ile uyarı verilmelidir.
5.Forklift kesinlikle tepe korkuluğu ve yük yaslama korkuluğu ile kullanılmalıdır.
6.Forklift hareket ederken yükün geriye yaslanması ve çatalların olabildiğince aşağıda olması gerekir. Bu sayede hem görüş alanı artar hem yük dengesi sağlanır.
7.Forklift güvenlik kuraları cam ve mal güvenliği içindir. Bu makinalar insan taşımak için değil, yük taşımak için tasarlanmıştır. Dolayısıyla başka insanlar binmemelidir.
8. Çatallar üzerinde bir kişi yükseğe kaldırılacaksa mutlak güvenlik kafesi kullanılmalıdır.
9. Makine hareket halindeyken ani manevra, çalıştırma, durma, hızlanma yapılmamalı, koşullara göre kullanmaya dikkat edilmelidir.
10. Forklift ile çalışırken eller ve ayaklar asla ıslak olmamalıdır. Islak ya da yağlı olunması halinde kontrol kollarında, kontrol pedallarında kayma ve kazalar yaşanabilir.
11. Çalışırken kimse kaldırma mekanizmasının altında ya da yüklerin altında bulunmamalıdır. Aksi taktirde yükler düşüp aşağıdaki kişiye zarar verebilir.
12. Eğimli bir alanda yük taşırken yukarı yönde hareket edilmeli, yokuş aşağı inerken ise arka arkaya yönde hareket edilmelidir.
13. Rampalarda aşağı ya da yukarı yönde düz gidilmeli, dönüş ya da istifleme yapılmamalıdır.
14. Çatallara alınacak yükler mutlaka güvenli olmalıdır. Yükler doğru konumlandırılmalı ve yığılmalıdır. Özellikle geniş ve yüksek yükler taşınırken çok daha hassas olunmalıdır. Yavaş çalışılmalıdır.
15. Yük dayama korkuluğundan yüksek olan yükler forklift ile taşınmamalıdır.
16. Forklift güvenlik kuralları makinanın tasarımına uygun kullanımını içerir. Bu yüzden ataşmanın ve forkliftin kapasitesi bilinmelidir. Gereğinden fazla yük yüklenmemelidir. Kapasite aşılmamalıdır. Aksi taktirde hem makina hem de personeller zarar görebilir.
17. Yük her iki çatal üzerinde olmalıdır. Mümkün olduğunca çatallar yükün altında açılmalıdır. Dengesi ve kararlılığı kontrol edilmelidir. Yükün düşmeyecek vaziyette konumlandırılması gerekmektedir.
18. Forklift ile çalışılan zeminin maksimum taşıma kapasitesine ve geçitlerin yüksekliklerine dikkat edilmelidir. Aksi taktirde hasarlar oluşabilir.
19. Yükleme rampalarında, yükleme iskelelerinde çalışırken daha dikkatli olunmalıdır. Kenarlardan uygun mesafede uzak durulmalı, forkliftin devrilebileceği, yaralanma, hasar olabileceği unutulmamalıdır.
20. Özellikle köprü plakları üzerinde çalışırken köprü plağının hem forklifti hem de yükü taşıması gerekir. Plaklar doğru konumlandırılmalı ve ağırlık taşıyamayacaksa girişleri kapatılmalıdır.
21. Operatörün mutlaka koltuğa oturduktan sonra makinayı çalıştırması gerekir. Çalışırken de kesinlikle kol, bacak ya da baş dışarı çıkarılmamalıdır.
22. Aynı alanda birden çok forklift çalışırken aralarında yeterince mesafe olmalıdır. Emniyetli bir çalışma alanı tesis edilmelidir.
23. Herhangi bir hareketsizlik anında forklifte başka bir forklift ile müdahale edilmemeli, zaman kaybetmeden servis çağrılmalıdır.
24. Operatör her zaman forklifti tam kontrol altında tutmalıdır. Gözü daima sürüş yönünde olmalıdır.
25. Makinada bir yükü yükseğe kaldırarak taşımak makinanın devrilmesine ya da başkalarının zarar görmesine sebebiyet verebilir. Hatta ölümle sonuçlanabilir. Yük kaldırılırken veya istiflenirken depo, kapı tavanına dikkat edilmelidir.
26. Forkliftlerin yakıt dolumu özel alanlarında yapılmalı, yakıt doldurulurken kontak kapatılmalıdır. Kesinlikle ateşle yaklaşılmamalı ve sigara içilmemelidir. Akü şarj istasyonlarında ve LPG dolum alanlarında da aynı hassasiyet gösterilmeli, etrafa yakıt dökülmüş ise temizlenmelidir.
27. Forkliftler yalnızca uygun alanlara park edilmeli, park esnasında çatallar tamamıyla zemine değecek vaziyette olmalıdır. Kontak kapatılmalı ve vites kolu park vaziyetinde bulunmalıdır. Tekerler takozla emniyete alınmalı ve kontak forklift üzerinde bırakılmamalıdır.
Forklift Güvenlik Kuralları ve Hız Sınırı
Forklift güvenlik kuralları arasında hız sınırına riayet etmek de vardır. Bu makinalar kapalı alanda 5 km, açık alanda 10 km hız sınırına sahiptir. Araçların taşınması esnasında en uygunu nakliye araçlarının kullanılmasıdır ve güvenlik açısından daha uygundur.
